De 4 werelden van de jaren 20

Het zal de komende dagen opnieuw voorspellingen en vooruitzichten regenen over wat het nieuwe decennium zal brengen. En ik wil niet achterblijven. Er is niet één toekomstbeeld, maar er tekenen zich minstens vier werelden af, die steeds meer met elkaar in aanvaring komen en zelfs zullen botsen. De jaren 20 zullen woelige jaren worden, met vele ongekende mogelijkheden. Maar zij zullen ook de donkere kant in de mens naar boven brengen. Hierbij alvast een voorsmaakje van een ontwrichtend decennium.

Een eerste wereld die zich aftekent, is een wereld waarin de verwondering mensen inspireert om grenzen te verleggen in vele maatschappelijke domeinen: van kunst over wetenschap tot technologie. Het is een wereld waarin het verleden een voorspel is van de toekomst. De jaren 20 zullen zorgen voor grote doorbraken en ontdekkingen. Het is een wereld waarin grenzen vervagen en de mogelijkheden schier onbeperkt zijn. Disruptie en chaos dagen uit en maken mensen sterker.  Absolute vrijheid is een hoger doel en het vooruitgangsdenken regeert. ‘Impossible is nothing’.
 
In een tweede wereld staat de kracht van verbinding helemaal centraal. In deze wereld geloven mensen dat het geheel groter is dan de kracht van de individuele delen. Een wereld waarin wat anders en vreemd is een bron van inspiratie en persoonlijke verrijking is. De samenleving is inclusief en wederzijds vertrouwen is groot. Het is een wereld waarin het goede overwint op het kwade. De samenhang van de dingen en de zorg voor de toekomstige generaties zijn een zorg van elke dag. Een wereld waarin niemand uit de boot mag vallen en waarin bruggenbouwers mensen samenbrengen. ‘We are one, but not the same’. 
 
In een derde wereld zijn mensen op zoek naar houvasten, ankerpunten en zekerheden. Een snel veranderende wereld wordt als een bedreiging ervaren. Mensen kijken vaak met een nostalgische blik naar het verleden. Zij bouwen fysieke en mentale muren rondom zich. Wat van hier is en van ons is, wordt gekoesterd. De heimat, het eigen nest, biedt een gevoelen van veiligheid en geborgenheid. ‘One of us’.
 
In een vierde wereld regeert het recht van de sterkste. Het is de wereld van veroveraars: van economie over politiek tot media. The winners take it all. Autocratische leiders (in bedrijfsleven en politiek) worden op handen gedragen. Totale controle over het denken, doen en laten van burgers en consumenten is de ultieme inzet. Wie controleert, heeft veel absolute macht, of wordt rijk. De plaatsen aan de top zijn beperkt. ‘Survival of the fittest’.
 
Deze vier werelden zijn niet langer parallelle sferen, maar zullen in de jaren 20 in vele maatschappelijke domeinen steeds meer met elkaar in aanraking komen en botsen. Er ontstaat een verbeten strijd over de suprematie en hegemonie. Er dringen zich twee brandende vragen op. 
 
De wenselijkheidsvraag: in welke wereld willen wij leven in de jaren 20?
De waarschijnlijkheidsvraag: welke wereld zal straks de dominante wereld worden?
 
Het is een tweestrijd tussen een voluntaristisch wereldbeeld (de wereld maken we zelf) en een deterministisch wereldbeeld (we kunnen de wereld alleen maar ondergaan).
Aan elk van ons de keuze. 
Een keuze die niet vrijblijvend is.
 
In elk geval een voorspoedig, gezond en gelukkig 2020.