Kan Kompany Anderlecht redden?

Vorige week verraste RSC Anderlecht vriend (en vijand) door de terugkeer van Vincent Kompany als speler/manager. Hij moet de ploeg er terug bovenop helpen na een dramatisch seizoen, waarbij de totale implosie bij momenten niet ver weg was. De vraag stelt zich of Kompany de krachttoer kan overdoen die wijlen Steve Jobs 20 jaar geleden vermocht toen die het bijna failliete Apple Computer opnieuw boven water hielp en naar ongekende hoogten stuwde. Het AGIL-paradigma uit mijn boek kan daarbij een goed kompas zijn.

Succes is zeker niet bij voorbaat gegarandeerd. Elke vergelijking gaat natuurlijk op tot ze mank loopt, maar het heeft Jobs destijds bij Apple bijna 5 jaar gekost om orde op zaken te stellen, het vertrouwen van medewerkers en klanten terug te winnen, en ook nieuwe klanten te begeesteren (met de lancering van de iPod en later iTunes). Mirakels bestaan niet in het bedrijfsleven, en ook niet in het voetbalbedrijf.
 
In alle bescheidenheid wil ik Kompany wel graag de literatuur van mijn boek ‘De onsterfelijke onderneming’ aanbevelen. Wat net zoals bedrijven, kunnen voetbalclubs uitsterven, maar in enkele uitzonderlijke gevallen ook opnieuw uit hun as herrijzen. Het AGIL-paradigma dat ik in mijn boek toepas op de opkomst, val en wederopstanding van Apple, kan ook een handleiding zijn voor RSC Anderlecht en Kompany. 
 
Het veronderstelt dat de ploeg zich hoogdringend aanpast aan het moderne voetbal wanneer het op tactiek en veldbezetting aankomt. Kompany’s verblijf in Manchester City lijkt daarvoor in elk geval een goede leerschool te zijn geweest. Hij moet zich eveneens doelen stellen (ambitieus, maar ook haalbaar) en daar systematisch naar toe werken. Die doelen zullen collectief zijn voor de ploeg, maar ook individueel, en elke speler zal direct verantwoordelijk zijn voor het resultaat.
 
Hij moet vooral ook de boel samenhouden, en dat zowel binnen de ploeg (het bestuur, de staff en de spelers), als ook de banden met de supporters nauwer aanhalen. Kompany heeft zich zowel bij Manchester als bij de Rode Duivels opgeworpen als een bruggenbouwer. Hij zal die kwaliteiten bij Anderlecht meer dan ooit nodig hebben. Want de afgelopen maanden leek de ploeg bij momenten meer op een Mexicaans leger dan op een (h)echt team. 
 
En tenslotte zal hij ook het DNA van de paarswitte ploeg in ere moeten herstellen. 
Het DNA zit diep verankerd in de identiteit, de cultuur, de waarden van een organisatie (van een onderneming tot een vereniging). Het DNA van een organisatie laat zich niet vastleggen in een “due dilligence”, dashboard, spreadsheet of een jaarrekening. En dat heeft ook Marc Couck het voorbije seizoen moeten ervaren. Het gaat terug tot de roots van een organisatie en wordt overgeheveld van generatie op generatie. Soms worden pogingen gedaan om het DNA op papier te vatten (in een missie of een visie), maar de ziel van een organisatie laat zich zelden samenvatten. Zij is latent aanwezig in de dagelijkse omgangsvormen, de regels, de belevingen. Vaak zelfs onuitgesproken. Voor een buitenstaander duurt het meestal heel lang vooraleer hij doordringt tot het DNA van een organisatie, hoe hard hij of zij ook zijn best doet. Als er één man is die het DNA van Anderlecht kent, incarneert en uitdraagt dan is het wel Kompany.
 
Wat betekent dat DNA dan voor Anderlecht, wordt mij wel eens gevraagd? Ik wil hier alvast een – onvolledige - poging wagen. Anderlecht staat voor sprankelend voetbal (een vleugje zuiders zelfs, ook wel eens champagnevoetbal geheten), koesteren van talent van eigen kweek (van Van Himst over Kompany zelf en Lukaku tot vandaag Verschaeren),  ‘grandeur’ (de paarse kleuren), prestatiecultuur (de drie gouden sterren als symbool voor meer dan 30 titels), zelfkritisch (eigen fouten publiek durven toegeven), veeleisend (na 45’ ondermaats voetbal beginnen supporters al te morren). 
 
Het wordt geen gemakkelijke opdracht voor Kompany. De wederopstanding zal veel bloed, zweet en tranen kosten. Het parcours zal hobbelig zijn, en wellicht nog voor een tijd zo blijven, de wind zal bij momenten stevig tegen zitten, en onderweg zal hij valkuilen en schietgeweren moeten ontmijnen. Maar als er één man is die de krachttoer van Steve Jobs destijds bij Apple kan overdoen bij Anderlecht dan is het wel Vincent Kompany. De Prins wordt dan Koning.