Dino's leren zwemmen

Met het Supernova Festival is Antwerpen deze dagen heel even het epicentrum van innovatie, technologie en creativiteit in de wereld. Een heus walhalla voor iedereen die de afspraak met de toekomst niet wil missen. Het begin van een nieuw tijdperk waarin nieuwe kleine spelers straks gevestigde dinosaurussen van hun voetstuk zullen stoten. Maar zal het echt wel zo’n vaart lopen?

​Futurologen zijn ervan overtuigd dat we aan de vooravond van een nieuwe technologische revolutie staan, waarbij data en AI de nieuwe graal worden. Het technologie optimisme (soms fanatisme) heeft vaak veel weg van een religie waarbij de aanhangers ervan overtuigd zijn dat technologie de wereld zal verbeteren. En in een adem wordt ervan uitgegaan dat gevestigde ondernemingen die zich niet aanpassen aan de nieuwe ontwikkelingen straks de duimen zullen moeten leggen voor nieuwe, opstartende ‘entrepreneurs’ die niet gehinderd worden door logge systemen, bureaucratie en inertie. De mythe van de jongens in de garage (van Hewlett-Packard over Apple Computer) mag dan wel vervangen zijn door de mythe van de jongens op een studentenkamer (Google en Facebook), de overtuiging leeft heel sterk dat innovatie vooral een voorrecht is van nieuwe spelers, terwijl dinosaurussen straks zullen verdwijnen van de aardbol. 
 
Maar de vraag stelt zich of, ver weg van de hype en de overdrijvingen, er wel een grond is voor de stelling dat kleine, nieuwe ondernemingen wel innovatiever zijn dan grote, oudere ondernemingen? De professoren Gerard Tellis (Southern California Marshall School of Business) en  Rajesh Chandy (London School of Business) namen de proef op de som en onderzochten met zin voor groot detail welk type onderneming in de feiten voor de meest radicale innovaties zorgt. Zij namen alle belangrijke innovaties van de voorbije 140 jaar die ook hebben geleid tot een commercieel en financieel succes onder de loep. Hun conclusie: in 42% van de gevallen zorgden grote ondernemingen voor de grootste innovatie, tegen 48% voor de kleine ondernemingen. Hun onderzoek toonde aan dat er geen signifcant verschil is op vlak van grootte van ondernemingen wanneer het om succesvolle innovaties gaat. En wellicht nog veel belangrijker: na wereldoorlog 2 kwam driekwart van de radicale innovaties (74%) van grote bedrijven, tegen amper 26% van kleine bedrijven.
 
Het betekent dat vandaag vele grote, gevestigde ondernemingen bijzonder innovatief zijn, en er ook in slagen om van een innovatie een kaskraker te maken. De omvang van de onderneming doet er veel minder toe, dan de cultuur van de onderneming. Indien een gevestigde onderneming doordrongen is van een cultuur die gelooft in de kracht van innovatie zijn ook zgn dinosaurussen zeer goed geplaatst om de slag om de toekomst te winnen.
 
In dat opzicht toonde het havenbedrijf Port of Antwerp op Supernova dat het de afspraak met de toekomst niet wil missen. In een van de oudste industriële activiteiten van de mensheid (onze havens als bron van beschaving en vooruitgang) luidt vandaag - en morgen nog meer - de klok van innovatie, digitalisering en AI. In zijn toespraak was CEO Jacques Vandermeiren heel duidelijk: de haven van morgen zal een duurzame haven zijn, maar  vooral ook een digitale haven. Port of Antwerp leert ons dat dinosaurussen wel degelijk kunnen leren zwemmen in woelige oceanen (Vandermeiren had het zelfs over een “tsunami”). En gesterkt door een vernieuwde cultuur kunnen ze de andere kant van de spreekwoordelijke oever bereiken. En overleven.