Hoe overleven in oorlogstijd?

Het wordt stilaan duidelijk dat de huidige crisis vele gezichten heeft en morgen niet voorbij zal zijn. De vraag stelt zich dan hoe we kunnen leven en vooral overleven met een crisis van deze ongeziene omvang.  In mijn boek ‘De onsterfelijke onderneming’ geef ik aan hoe ondernemingen en hun merken een crisis de baas kunnen blijven. Maar de principes gelden voor elk van ons persoonlijk. Het is vooral kwestie van zich aan te passen en toch trouw te blijven aan zichzelf. Dat lijkt ogenschijnlijk een paradox, maar hoeft dat niet te zijn.

De formule om te overleven in crisistijden heb ik in “De onsterfelijke onderneming” empirisch getoetst en samengevat in het zgn AGIL-paradigma. Het zijn 4 functies die je moet vervullen om op de korte en lange termijn te overleven doorheen turbulente tijden, crisissen, en zelf oorlogen. 
 
Aanpassen (A)
Alleen wie zich aanpast aan een snel veranderende omgeving zal overleven. Dat geldt meer dan ooit in oorlogstijd. Deze crisis met vele gezichten zal morgen niet voorbij zijn, en zal ook op langere termijn onze manier van wonen, leven en werken blijvend richting geven. Bang afwachten tot de storm voorbij is geraasd is geen optie. Het is een torenhoge boutade, maar elke crisis biedt ook een opportuniteit. Grijp die kans.  Nu.
 
Doelen stellen (G)
Het ergste wat je kan doen in een crisis is panikeren en wild om je heen gaan slaan. Ook de weg uit een crisis moet gestoeld zijn op duidelijke, meetbare doelstellingen op korte en middellange termijn. Ook al zijn flexibiliteit, pragmatisme en wendbaarheid goede metgezellen, alleen wie klare – en vooral realistische en haalbare - doelen heeft uitgezet en op koers blijft, zal uiteindelijk de eindmeet halen. Een crisis is vooral ook een overwinning op jezelf.
 
Samenwerken (I)
Een crisis – en zeker een oorlog – zijn ultieme momenten van de waarheid. Op een moment dat spanningen een kookpunt bereiken, blijft het meer dan ooit nodig om de banden aan te halen met al wie je nauw en lief is. Dat geldt ook voor organisaties en ondernemingen in relatie tot hun medewerkers, partners en uiteraard klanten. In een crisis ontdek je pas wie je echte vrienden zijn op wie je kan rekenen, onvoorwaardelijk. Het schept banden voor de rest van je leven.
 Door samen te werken wordt het geheel groter dan de soms van de individuele delen.

Jezelf blijven (L)
Ook in een crisis is het essentieel om jezelf te blijven, trouw aan je waarden en cultuur, zonder je verleden te verloochenen. Consistentie en coherentie zijn daarbij onontbeerlijk. Plat opportunisme kan misschien op de heel korte termijn wat soelaas bieden, maar kameleongedrag zorgt voor vervreemding en ontrouw.
 
Enkel wie deze 4 functies vervult, zal overleven. Het zal heel vaak aanleiding tot onderlinge spanningen en het maken van afwegingen en keuzes. De weg uit een crisis is finaal een zaak van het zoeken van een voortschrijdend evenwicht. tussen veranderen en toch jezelf blijven. Maak de juiste keuzes.