Fons Van Dyck
  • Home
  • De Toekomst Is Terug
  • Over Fons
  • Doe de test
  • Contact

De Kijk van Van Dyck

De Toekomst is Terug - Fons Van Dyck
Bestel hier het nieuwe boek van Fons


Fons Van Dyck kijkt om en blikt vooruit op de kleine en grote wereld van consumensen, de rol van merken en media en de ruime samenleving. Meer inzicht, meer vooruitzicht.
​

ontvang de nieuwsbrief

Hoe eenzaam ben jij?

24/10/2020


Ik heb het hier al vroeger geschreven: de coronacrisis is een monster met vele gezichten. Er is natuurlijk de immense impact op onze gezondheid en op het economische leven. Maar vooral de weerslag op de mentale gezondheid begint bij velen steeds zwaarder door te wegen. Afzondering geeft immers aanleiding tot eenzaamheid. De individuele en maatschappelijke impact zal zich nog vele jaren laten gevoelen. In haar boek “De eenzame eeuw” legt Noreena Hertz de vinger op de gapende wonde. Een absolute aanrader.

Eerste Minister Alexander De Croo herinnerde er afgelopen vrijdag nog aan tijdens zijn persconferentie. In de strijd tegen het coronavirus wil de regering scholen, ziekenhuizen en bedrijven maximaal veiligstellen. Maar ook de toegenomen vereenzaming baart de overheid steeds meer zorgen. Helemaal terecht. Het is natuurlijk geen nieuw verschijnsel. Dat is ook de thesis van Hertz: vereenzaming is een trend die al gaande was voordat we werden geconfronteerd met deze wereldwijde pandemie. Maar ook in dit geval versnelt en versterkt de coronacrisis tendensen die al langere tijd sluimerden en nu brutaal tot een uitbarsting komen en voor iedereen zichtbaar en voelbaar worden.
 
Actueel
Eenzaamheid heeft niet alleen een groot effect op onze gezondheid (het is vergelijkbaar met 15 sigaretten per dag), maar is ook nadelig voor economie en politiek. Noreena Hertz werkte ooit voor de Wereldbank maar was aan het begin van deze eeuw al een van de intellectuele boegbeelden van anti-globalistische beweging, samen met o.a. Naomi Klein. Maar in tegenstelling tot Klein heeft Hertz minder ‘superster’ allures en is zij minder pamfletair. Haar verhaal is kritisch van inslag maar wel onderbouwd met wetenschappelijk onderzoek en verhalen van mensen die ze optekende in alle delen van de wereld. Van een manager die zo eenzaam is dat hij betaalt om geknuffeld te worden tot een bakker die aansluiting zoekt in politiek extreemrechts. Het mag duidelijk wezen dat Hertz voor dit boek niet over een nacht ijs is gegaan. De actualiteit van de coronacrisis – waar zij doorheen dit boek regelmatig naar verwijst – heeft het thema alleen maar urgenter gemaakt en hoger op de publieke agenda gezet.
 
Flexkantoor
 Hertz belicht verschillende facetten van vereenzaming. Zij wijst op de relatie tussen mensen die in isolement leven en hun behoefte aan autoritaire leiders, waarbij zij ook de vergelijking met de jaren 1930 niet schuwt. Zij toont aan hoe in het bedrijfsleven de opmars van landschapskantoren medewerkers van elkaar heeft geïsoleerd. Veertig procent van de kantoormedewerkers zegt wereldwijd dat ze zich eenzaam voelen op het werk. En het gevoel van vervreemding is het grootst voor wie op een flexkantoor werkt. “Zij zijn het kantoorequivalent van de huurders die hun buren nog nooit hebben ontmoet”, poneert Hertz. De flexplekwerker is meer een zwerver dan een nomade die zich steeds meer vervangbaar, veronachtzaamd en minder zichtbaar weet. 
 
En digitale communicatie is oppervlakkiger dan echte communicatie onder mensen. De opmars van telewerken – naar schatting zal in 2023 meer dan 40% van de beroepsbevolking het grootste deel van de tijd op afstand werken – dreigt de eenzaamheid nog forser te doen toenemen. Het is ook de reden waarom bedrijven op zoek zijn naar een nieuw evenwicht tussen thuiswerken en aanwezigheid op kantoor. Vooral om de sociale contacten en de binding met collega’s, en het bedrijf, te versterken. Het zal nodig zijn op een ogenblik dat thuiswerken opnieuw de norm is geworden voor een langere periode. 
 
Herkenbaar
 Het boek houdt ons een ongemeen scherpe spiegel voor. Het zet aan tot kritisch nadenken over onze manier van leven en werken. Vrolijk word je er bij momenten niet van. Want zeer herkenbaar. En vlakbij. Zeker in coronatijden. Want hoewel wij langs digitale kanalen meer verbonden zijn dan ooit, blijkt sociale isolatie een steeds groter probleem. 
 
Maar wie in staat is om het probleem te onderkennen, kan ook werken aan oplossingen en alternatieven. De toekomst ligt in onze handen, betoogt Hertz. En dat vraagt een inzet van elk van ons door te werken aan meer verbondenheid en échte sociale contacten. Het strelen van de arm van een zieke ouder bijvoorbeeld of de telefoon nemen voor een gesprek met een zieke vriend, of eenvoudig glimlachen naar de buren. 
 
Tegengif
 Maar ook economische en politieke ingrepen die een meer structureel karakter hebben, dringen zich op. Verbind het kapitalisme weer met zorg en compassie. Laat mensen zich gezien en gehoord voelen. Oefen democratie. Maak werk van diverse gemeenschappen. Het is een heel programma. Een missie voor wie vereenzaming als een persoonlijk en maatschappelijk verlies beschouwt. “Het tegengif voor de eenzame eeuw kan uiteindelijk louter zijn dan wij er voor elkaar zijn, ongeacht wie de ander is”, besluit Hertz. Ik wil het graag met haar geloven.
 
Noreena Hertz, De eenzame eeuw, is uitgegeven door Spectrum en telt 399 pagina’s. Verkrijgbaar in de betere boekhandel.
 

Opmerkingen zijn gesloten.
Ontvang wekelijks de laatste blogposts in je mailbox! privacyverklaring
 

RSS-feed

© Copyright - THINK BBDO - Privacy-Charter en cookies
  • Home
  • De Toekomst Is Terug
  • Over Fons
  • Doe de test
  • Contact