Het merk voetbal: bloedband

Vorige week ontvouwden de supporters van Borussia Dortmund een TIFO met een beeld van een vader en zoon in zwartgele clubkleuren en de boodschap (vrij vertaald): "Als kind kwam ik met mijn papa naar Dortmund, die op zijn beurt met zijn papa meekwam."Dit zeer emotionele statement vat voor mij perfect de essentie samen van het merk voetbal. De supporters zijn het merk en sterke merken worden van generatie op generatie doorgegeven. Het maakt voetbalmerken onsterfelijk, of niet.
 

Spelers en trainers komen en gaan, investeerders en bestuurders tellen hun winst (of verlies), maar de echte macht van een voetbalmerk ligt meer dan ooit bij de supporters. Het zijn de supporters die zich overigens steeds meer doen gelden zowel op sportief vlak, maar ook in bestuurlijke kwesties. Wat maakt dat een supporter voor zijn ploeg zo door vuur wil gaan ?
 
Vooreerst zijn er natuurlijk de sportieve prestaties van de ploeg. Wie wint, wordt snel een held. Wie verliest, wacht kritiek. Iedere supporter waant zich graag zelf wel trainer. De beste stuurlui staan ook in het voetbal vaak langs de zijlijn. 
 
Een voetbalmerk creëert voor een supporter ook een identiteit, een persoonlijkheid. Het zorgt voor een uitstraling. Voetbalclubs zijn voorbeelden van moderne badgemerken. De ultieme jongensdroom.
 
Voetbal is ook een sociale beleving. Supporteren doe je niet alleen. Voetbal wordt op die manier een ware beleving. En kent amper rang of stand (alhoewel vrouwen wel nog steeds ondervertegenwoordigd zijn op vele tribunes). Vooral ook rond een voetbalveld. Het is een vorm van modern tribalisme. Jammer genoeg bij momenten ook in zijn meest radicale vormen van racisme en sexisme.
 
Maar de sterkste band van een supporter met een voetbalclub zit nog veel dieper. Het is een bloedband, die van generatie op generatie wordt doorgegeven. Onderzoek naar Engelse voetbalclubs enkele jaren geleden toonde aan dat de afstamming en de clubliefde van grootvader en vader in vele gevallen bepalend is voor welke ploeg men vandaag supportert. Dat geldt in ruime mate in steden met twee concurrerende ploeg. Kijk in eigen land ook maar even naar Brugge, Antwerpen of Mechelen, waar de breuklijnen tussen de ploegen – en hun supporters - inmiddels een eeuw oud zijn. Het maakt dat voetbalploegen niet afsterven en steeds weer uit hun as weten te herrijzen.
 
Het maakt ook dat spelers, trainers en bestuurders slechts tijdelijke huurlingen van een voetbalploeg zijn. Een voetbalmerk bestaat en overleeft alleen bij de gratie van zijn supporters.  Mag de beste ploeg straks kampioen worden.