AI revolutie: back to the future

Het aandeel van het technologiebedrijf Nvidia realiseerde afgelopen week de grootste waardestijging ooit in één dag op de beurs. Het geeft daarmee andere leden van de technologieclub, populair ‘Magnificent Seven’ genaamd,  zelfs het nakijken. Het toverwoord dat voor zoveel hysterie zorgt, heet Artificiële Intelligentie (AI). De revolutie is bezig, van de beurs tot het klaslokaal. Bent u al mee?

In mijn boek ‘De toekomst is terug’ neemt AI doorheen de verschillende hoofdstukken een centrale plaats in. Het tempo van de opmars van AI is zonder voorgaande  in de geschiedenis van technologie. Op amper een jaar tijd is de populaire toepassing ChatGPT aanwezig in ons professionele (en persoonlijke) leven, zelfs tot in de klaslokalen van onze kinderen. Er groeit een nieuwe generatie op die geen andere wereld zullen gekend hebben dan de wereld met AI. Het is onuitgegeven hoe jongeren deze nieuwe technologie vandaag omhelsen, en tot deel van het leven maken. Voor ‘oudere jongeren’ onder ons zal er een wereld voor AI zijn geweest, en een wereld van AI geweest zijn. We kunnen AI niet stoppen, we kunnen er wel mee leren samenleven.

Bill Gates vergeleek in een blog eerder al dat AI even revolutionair is als de creatie van de microprocessor, de pc, het internet en de mobiele telefoon en de belangrijkste technologische vooruitgang sinds de grafische gebruikersinterface. Ik vergelijk de maatschappelijke impact graag met wat zich eind jaren zeventig/begin jaren tachtig van de vorige eeuw heeft voorgedaan met de opmars van robotten en automatisering in de klassieke industrie. Dat ging gepaard met een ongeziene transformatie van de industrie, en met een grote impact op de manier van werken, en de tewerkstelling (lees: werkloosheid). De impact een halve eeuw geleden was zeer groot voor “blue collars’. De impact morgen van AI zal zeer groot zijn voor “white collars”. Iedereen die vandaag werkt met een pc of smart phone kan morgen potentieel geïmpacteerd zijn. Dat zal voor ongekende schokgolven zorgen in alle dienstverlenende sectoren, en voor alle kenniswerkers. Back to the future, zo je wil.
In dat opzicht is de opmars van artificiële intelligentie (AI) terzelfdertijd een van de belangrijke wissels op de toekomst in vele maatschappelijke domeinen (in de eerste plaats in de gezondheidszorg). Maar de technologie houdt ook potentieel een bedreiging in. In een afgesloten laboratorium is technologie neutraal. Maar in een open maatschappelijke context verwordt diezelfde technologie al snel tot de speelbal van krachten en tegenkrachten, met goede, maar vaak ook met minder goede bedoelingen. Zelfregulering zal dan niet volstaan, er is nood aan  sturing, bijsturing en regulering door maatschappelijke belanghebbenden en overheden. Daar zijn zelfs de wegbereiders van AI (en in het bijzonder van ChatGPT) vandaag vragende partij voor. En dat is veelbetekenend. 
 
De vrije markt kan vandaag dan wel de norm zijn in de Westerse wereld, maar wanneer een technologie het maatschappelijk belang en het evenwicht van de samenleving in het gedrang brengt, moet de overheid doortastend ingrijpen. In het belang van de markt, de concurrentie en de vrije keuze voor de consument. De concentratie van financiële en economische macht in de handen van de zgn. Magnificent Seven dreigt het veel geprezen ‘level playing field’ te ondermijnen voor alle ondernemers (van groot tot klein) die niet tot dat selecte clubje behoren. Hier ligt ook een unieke kans voor de Europese Unie om haar ervaring en expertise uit het verleden in te zetten opdat deze technologie de mensheid exponentieel vooruitbrengt, en haar niet tot slaaf of slachtoffer maakt, of zelfs dreigt te vernietigen.

Intussen schrijf ik deze wekelijkse blog nog steeds eigenhandig :-)

Foto: Google Deepmind, via pexels.com